Έφυγε από τη ζωή ο τραπεζίτης Γιάννης Κωστόπουλος σε ηλικία 83 ετών.
Ο Γιάννης Κωστόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1938. Σπούδασε Ναυπηγός στο King’s College του Πανεπιστημίου Durham της Αγγλίας. Ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του στην Τράπεζα Εμπορικής Πίστεως το 1963.
Διετέλεσε Διευθύνων Σύμβουλος και Γενικός Διευθυντής της Τράπεζας από το 1973 και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου και Γενικός Διευθυντής από το 1984 έως το 1996.
Από το 1996 έως το 2005 διετέλεσε Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου και Διευθύνων Σύμβουλος της Alpha Bank. Από τον Φεβρουάριο του 2005 έως τον Μάιο του 2014 διετέλεσε Εκτελεστικός Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Τράπεζας, ενώ τον Ιούνιο του 2014 η Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων του απένειμε τον τίτλο του Επίτιμου Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου.
Το πάθος για την ιστιοπλοϊα
Ο Γιάννη Κωστόπουλος λατρεύει την τέχνη -είναι γνωστός συλλέκτης έργων τέχνης- και την ιστιοπλοϊα. Αυτά τα δύο πάθη φαίνεται πως έχει μεταδώσει και στην μοναχοκόρη του Δάφνη, ζωγράφο, την οποία απέκτησε με τη κόρη του ιδρυτή της ιστορικής βιομηχανίας «Πεταλούδα» Ελευθέριου Μουζάκη. Το 1988 ο Κωστόπουλος δημιούργησε την ιστορική ιστιοπλοϊκή ομάδα της ΩΚΥΑΛΟΥ, που κατέκτησε για τρία συνεχή χρόνια (1988, 1989 και 1990) το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα ανοικτής θαλάσσης στην κατηγορία 3/4ΤΟΝ και ΟΝΕ ΤΟΝ, μια επιτυχία που δεν έχει καταρριφθεί έως σήμερα. Το 1994 δημιουργείται η ιστιοπλοϊκή ομάδα Alpha Sailing Team, στους σκοπούς της οποίας ήταν και η λειτουργία σχολών ιστιοπλοΐας για το προσωπικό της Τράπεζας και όχι μόνο (πάνω από 500 άτομα έχουν αποφοιτήσει από τη σχολή αυτές με άδεια κυβερνήτη). Η ομάδα συμμετέχει στους ιστιοπλοϊκούς αγώνες στην Ελλάδα, τερματίζοντας πάντα στις πρώτες θέσεις, και θεωρείται ένας υπολογίσιμος αντίπαλος.
ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ (γραμμένο πριν 5 χρόνια)
Aκόμα και σήμερα, στα 77 του χρόνια, επτά ολόκληρους μήνες μετά την «επίσημη παράδοση της σκυτάλης στη νέα γενιά», πηγαίνει καθημερινά στο γραφείο του, διαβάζει επιμελώς τις εφημερίδες και ενημερώνεται για τις τελευταίες ειδήσεις από τους συνεργάτες του.
Τα απογεύματα, ο Γιάννης Κωστόπουλος μένει συνήθως στο σπίτι του, στην οδό Ηρώδου Αττικού, απολαμβάνει τη θέα του Εθνικού Κήπου, διαβάζει ιστορικά βιβλία και περιποιείται, μαζί με τον μικρότερο γιο του, Φίλιππο, τα τέσσερα αδέσποτα σκυλιά τα οποία μάζεψε από τον δρόμο και σήμερα ζουν καλύτερα από τις πιο φημισμένες ράτσες του είδους τους…
Ο Γιάννης Κωστόπουλος, παρά το γεγονός ότι από τον περασμένο Μάιο δεν κάθεται στον προεδρικό θώκο της Alpha Bank, πιστεύει στην «τραπεζική ευθύνη». Θεωρεί ότι είναι καθήκον του να παρακολουθεί τις οικονομικές εξελίξεις, να μαθαίνει τις λεπτομέρειες και το παρασκήνιο, ενώ συχνά πυκνά σηκώνει το τηλέφωνο, επικοινωνεί με επιχειρηματίες, υπουργούς και βουλευτές για να τους επισημάνει
Ο Γιάννης Κωστόπουλος σπούδασε ναυπηγός στο King’s College του Πανεπιστημίου Ντάραμ της Αγγλίας, αλλά έγινε τραπεζίτης επειδή… δεν μπορούσε να κάνει αλλιώς.
Λατρεύει την ιστιοπλοΐα και έχει διακριθεί πολλές φορές σε αγώνες. Πάντοτε έλεγε ότι όταν εγκαταλείψει την τραπεζική «θα ταξιδέψει σ’ ολόκληρο τον κόσμο μ’ ένα καλό ιστιοφόρο».
Δεν πραγματοποίησε το όνειρό του, γιατί ποτέ δεν εγκατέλειψε την τράπεζα.
Ανέλαβε τη διοίκηση της οικογενειακής επιχείρησης, της Τράπεζας Εμπορικής Πίστεως, στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Ήταν μόλις 35 ετών. Τότε η Τράπεζα Εμπορικής Πίστεως δεν διέθετε περισσότερα από δέκα καταστήματα.
Όταν παρέδωσε τη διοίκηση στον Δημήτρη Μαντζούνη και τον Βασίλη Ράπανο, η Alpha Bank ήταν (και είναι) η δεύτερη σε μέγεθος τράπεζα της χώρας, με 1.000 καταστήματα, τα 600 στην Ελλάδα και τα υπόλοιπα σε επτά χώρες (Ρουμανία, Σερβία, Βουλγαρία, ΠΓΔΜ, Αλβανία, Κύπρο και Λονδίνο).
Επέμενε να κρατά το τιμόνι μέχρι το τέλος της κρίσης και αφού σιγουρεύτηκε ότι βρήκε τα κεφάλαια από τον φίλο του, εμίρη του Κατάρ, για να κρατήσει την Alpha Bank ισχυρή, κεφαλαιοποιημένη και –κυρίως– ιδιωτική, τότε μόνο δέχθηκε να παραδώσει την προεδρία στον εμπειρότατο Βασίλη Ράπανο, με τον οποίο ακόμα και σήμερα συναντάται σχεδόν σε καθημερινή βάση.
Η Ειρήνη
Με τη σύντροφο της ζωής του, τη ζωγράφο Ειρήνη Μολφέση, και την κόρη του, Δάφνη, μοιράζεται την αγάπη του για τις τέχνες.
Τα καλοκαίρια κάθονται με τις ώρες στην υπέροχη βεράντα του σπιτιού τους, σε μια ερημική παραλία των Σπετσών, ατενίζουν το απέραντο γαλάζιο και συζητούν με πάθος για έργα τέχνης, πολιτισμό και παρεμβάσεις ποιότητας στην καθημερινότητα της χώρας. Άλλωστε, έγινε πανελληνίως γνωστή η σκληρή αλλά πολιτισμένη κόντρα που ξέσπασε πριν από δύο χρόνια ανάμεσα στην αντιπρόεδρο της Εταιρείας Φίλων του Εθνικού Κήπου, Ειρήνη Μολφέση, και στον τότε πρόεδρο του ΣΕΒ, Δημήτρη Δασκαλόπουλο, στον οποίο αρνήθηκε να εκθέσει στον Εθνικό Κήπο την περιώνυμη συλλογή των έργων μοντέρνας τέχνης που είχε δημιουργήσει.
Η Ειρήνη Μολφέση είναι ζωγράφος, όπως ζωγράφος ήταν και η μητέρα του Γιάννη Κωστόπουλου, η Ευρυδίκη. Η Ειρήνη είναι κόρη του ζωγράφου και γλύπτη Ιάσονα Μολφέση και της Καλλιόπης Σμπαρούνη, αδελφής της Καλλισθένης, που δεν ήταν άλλη από την Καλή, την αγαπημένη σύντροφο του Λεωνίδα Κύρκου.
Ο Γιάννης Κωστόπουλος όταν ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη Βρετανία, επέστρεψε στην Αθήνα, το 1963 σε ηλικία 27 ετών, για να πιάσει δουλειά στη Διεύθυνση Χορηγήσεων της Τράπεζας Εμπορικής Πίστεως, που ίδρυσε ο παππούς του, Ιωάννης Φ. Κωστόπουλος, το 1916 και διοικούσε ο πατέρας του.
Χρειάστηκε να περάσουν δέκα χρόνια σκληρής δουλειάς μέσα στην τράπεζα για να αναλάβει θέσεις μεγάλης ευθύνης.
Ο πατέρας του Γιάννη Κωστόπουλου, Σπύρος, διοικούσε την τράπεζα, ενώ ο θείος του, Σταύρος, ασχολιόταν με την πολιτική. Ο Σταύρος Κωστόπουλος ήταν υπουργός του Γεωργίου Παπανδρέου στην κυβέρνηση της Ένωσης Κέντρου, που μετά το βασιλικό πραξικόπημα του καλοκαιριού του 1965 ακολούθησε τους «αποστάτες»…
Ευχή και κατάρα τού άφησε ο πατέρας του, να βγάλει από τον επίσημο τίτλο τη λέξη «Εμπορική» για να μη συγχέεται η Τράπεζα Πίστεως με την Εμπορική Τράπεζα του ιδιόρρυθμου Στρατή Ανδρεάδη, τον οποίο δεν συμπαθούσε καθόλου. Ο Γιάννης Κωστόπουλος όχι μόνο έβγαλε το όνομα «Εμπορική» από την Τράπεζα Πίστεως, αλλά κατάφερε να εξαγοράσει πρώτα τη θυγατρική της Ιονική και κατόπιν την ίδια την Εμπορική και να τη συγχωνεύσει με την Alpha Bank, όπως είχε μετονομαστεί η Τράπεζα Πίστεως από το 1972.
Το 1988 δημιούργησε την ιστιοπλοϊκή ομάδα της Ωκυάλου, η οποία κατέκτησε τρεις φορές το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ανοικτής Θαλάσσης, και το 1994 δημιούργησε την Alpha Sailing Team, η οποία λειτουργεί ακόμα και σήμερα σχολές ιστιοπλοΐας.
Ο Γιάννης Κωστόπουλος διετέλεσε διευθύνων σύμβουλος και γενικός διευθυντής της Alpha Bank από το 1973 και πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου και γενικός διευθυντής από το 1984 έως το 1996. Από το 1996 έως το 2005 διετέλεσε πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου και διευθύνων σύμβουλος της Alpha Bank. Από τον Φεβρουάριο του 2005 ήταν εκτελεστικός πρόεδρος μέχρι και τον Μάιο του 2014. Εργάστηκε στην τράπεζα επί 41 συνεχή χρόνια.
Συγκρούσεις
Ο «καπετάνιος» του τραπεζικού μας συστήματος αντιστάθηκε στις πιέσεις του οικογενειακού και φιλικού περιβάλλοντός του και έμεινε μακριά από την πολιτική. Τη δεκαετία του 1980, μετά την εκλογική επικράτηση του ΠΑΣΟΚ και την κυριαρχία του κρατικού τραπεζικού ολιγοπωλίου, η Alpha Τράπεζα Πίστεως παρέμεινε σύμβολο της ιδιωτικής οικονομίας .
Τότε συγκρούστηκε άγρια με τον κρατικοδίαιτο συνδικαλισμό που κυριαρχούσε στη χώρα.
Οι πολυήμερες βίαιες απεργίες, οι συγκρούσεις με τον αρχισυνδικαλιστή της ΟΤΟΕ Αλέξανδρο Πουλαρίκα (που αργότερα έφυγε από την τράπεζα κι έγινε χρηματιστής…) έγραψαν ιστορία. Ο Γιάννης Κωστόπουλος κράτησε σθεναρή στάση κερδίζοντας τη μάχη και, ταυτόχρονα, πήρε τη σφραγίδα του σκληρού και άτεγκτου τραπεζίτη.
Στην κορύφωση της χρηματιστηριακής φούσκας, το 1999, η Alpha Τράπεζα Πίστεως εξαγόρασε την Ιονική Τράπεζα, πραγματοποιώντας τη μεγαλύτερη ιδιωτικοποίηση που είχε γίνει ποτέ στην Ελλάδα. Δεκατέσσερα ολόκληρα χρόνια αργότερα, τον Φεβρουάριο του 2013, ο Γιάννης Κωστόπουλος ολοκλήρωσε το σχέδιο του πατέρα του, εξαγοράζοντας την Εμπορική Τράπεζα από την Crédit Agricole SA.
Φέτος ολοκληρώθηκε η ανακεφαλαιοποίηση της Alpha Bank. Η Alpha ήταν η μόνη τράπεζα με θετική καθαρή θέση, γεγονός που της επέτρεψε να λάβει τη μικρότερη κρατική βοήθεια και να ανακεφαλαιοποιηθεί με τρόπο που περιόρισε τις απώλειες για τους μετόχους της.
Μόλις ολοκληρώθηκε η σημαντική αυτή διαδικασία, ο Γιάννης Κωστόπουλος παρέδωσε τη σκυτάλη, ως μη εκτελεστικός πρόεδρος, στον καθηγητή Βασίλη Ράπανο και τη διοίκηση της τράπεζας στον στενό συνεργάτη του, Δημήτρη Μαντζούνη. Στο νέο διοικητικό συμβούλιο της Alpha δεν υπάρχει κανένας Κωστόπουλος. Oι μοναδικοί συγγενείς από την οικογένεια Κωστόπουλου που παραμένουν σήμερα στο ΔΣ της Alpha είναι ο Δημήτρης Π. Μαντζούνης (πρώτος ξάδελφος του Γιάννη Κωστόπουλου από τη μεριά της μητέρας του, Ευρυδίκης) και ο Σπύρος Ν. Φιλάρετος (γιος της αδελφής του Γιάννη Κωστόπουλου, Άννας).
Ο Γ. Κωστόπουλος συνεχίζει να δίνει καθημερινά το «παρών», έχοντας αναλάβει τη θέση του επίτιμου προέδρου του Ομίλου.